TOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ NAUK W LEGNICY
SZKICE LEGNICKIE
XLIII
Pod redakcją
WITOLDA ŁASZEWSKIEGO
HENRYKA ŁASZEWSKIEGO
Legnica 2022
RADA REDAKCYJNA
Piotr Bukowczyk, Henryk Łaszewski, Witold Łaszewski, Bogumiła Słomczyńska, Robert
Żeleźny.
PROJEKT WINIETY TYTUŁOWEJ
Zenon Dytkowski
REDAKCJA
WYDAWNICZA
Klaudia Korfanty
KOREKTA TEKSTU
Bogumiła Słomczyńska
TŁUMACZENIE STRESZCZEŃ NA JĘZYK ANGIELSKI
Henryk Łaszewski
DTP, PROJEKT OKŁADKI
Radosław Miśta
ADRES REDAKCJI
TOWARZYSTWA PRZYJACIÓŁ NAUK W LEGNICY
ul. Lotnicza 26, 59-220 Legnica,
Wydawnictwo dotowane przez Prezydenta
Miasta Legnicy
© Copyright by Towarzystwo Przyjaciół Nauk w Legnicy
PL ISSN 0137-5326
DRUK
DRUKARNIA POLDRUK S. C. JÓZEF GRZYWA, MAREK KAWKA
OD REDAKCJI
Sześćdziesiąta rocznica ukazania się
pierwszego tomu „Szkiców Legnickich” mogłaby stanowić temat przewodni
tegorocznego wydania, postanowiliśmy jednak zamieścić aktualną problematykę
badawczą, nad którą pracowali nasi autorzy. Tegoroczne wydawnictwo podzielono,
jak w poprzednich latach, na stałe i okolicznościowe rozdziały. W „Studiach”
niezmiernie wysoki poziom merytoryczny reprezentują artykuły: Piotra Bukowczyka
– Dzieje kąpieliska północnego w Legnicy,
Iva Łaborewicza – Pierwsze pokazy
filmowe w Legnicy (1896-1900) i Henryka Łaszewskiego – Rozwój szczepionek przeciw SARS-COV-2. Udział poszczególnych
szczepionek w rynku. Dwie autorki debiutujące w naszym periodyku: Teresa
Chołubek-Spyt – Obrazki malowane na szkle
z kolekcji jaworskiej i Maria Kwiatkowska – Funkcjonowanie placówek medycznych w Legnicy w okresie pandemii
Covid-19 w latach 2020-2022, przygotowały bardzo ciekawy materiał.
Artykuły
do „Materiałów” przygotowali sprawdzeni autorzy znani z wielu publikacji w poprzednich numerach, opowiadając czytelnikom
o różnych przejawach legnickiej historii: Donald Barański, Witold Łaszewski – Stare Miasto w Legnicy – ulica Mariacka. Z
zasobów Dolnośląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków we Wrocławiu,
Delegatury w Legnicy, Cezary Buśko, Witold Łaszewski – Średniowieczna złota klamra do pasa z badań przy ulicy Grodzkiej nr 50
w Legnicy, Stanisław Firszt – Piec
kaflowy księcia legnickiego Jerzego Rudolfa w pałacu Schaffgotschów w
Cieplicach, Elżbieta Masztalerz – Legnickie
mosty – historia i współczesność. Cz.3. Mosty na rzece Młynówce, Edyta
Łaborewicz – Urzędy Stanu Cywilnego w powiecie lubińskim (1874-1945), Henryk
Łaszewski, Bogna Fiedorow – Izotopowa
identyfikacja złóż metali szlachetnych, Witold Łaszewski – Ulica Mariacka w Legnicy. Badania
archeologiczne w trakcie remontu Hotelu Qubus.
Od
2020 r. publikujemy materiały związane z Sierpniem 80’ i NSSZ „SOLIDARNOŚĆ”.
Materiały do tego rozdziału zbiera i przygotowuje przede wszystkim Robert
Żeleźny. Tegoroczny rozdział „Legnica w sierpniu 1982 roku” zawiera dwa
artykuły: Roberta Żeleźnego – Solidarnościowa,
antykomunistyczna demonstracja w Legnicy 31 sierpnia 1982. Zarys zagadnienia i
Adama Kowalczyka – O „pełnej
suwerenności”, pobycie armii” i „zawiązywaniu
małżeństw” – czyli nowomowa po legnicku.
Okolicznościowy
rozdział „Obchody 155. rocznicy urodzin Marii Skłodowskiej-Curie” został
przygotowany przez pracowników Wyższej Szkoły Medycznej w Legnicy. Autorzy
opisali tylko część uroczystości celebrowanych w pierwszej połowie roku: Janusz
Matuszewski – Obchody roku Marii
Skłodowskiej-Curie w Legnicy, Dorota Florek – Obchody 155. Rocznicy urodzin Marii Skłodowskiej-Curie w Świdnicy
oraz Śladami Marii Skłodowskiej-Curie w
Paryżu.
:Kronika”
w przeciwieństwie do wcześniejszych tomów zawiera tylko dwa artykuły: Antoniny
Trawnik – Pierwsze Targi Książki w
Legnicy oraz Witolda Łaszewskiego i Bogumiły Słomczyńskiej – Sprawozdanie z działalności Towarzystwa
Przyjaciół Nauk w Legnicy w 2021 r.
Sześćdziesięcioletni
byt „Szkiców Legnickich” był podobny do wielu regionalnych wydawnictw. Mierzono
się z brakiem pieniędzy, papieru, cenzurą czy długotrwałą procedurą wydawniczą
i poligraficzną. Publikacja początkowo ukazywała się nieregularnie z przerwami
sięgającymi nawet do czterech lat, stąd różnica między „sześćdziesiątą rocznicą
ukazania się” a obecnym 43. tomem. Tylko raz w dziejach „Szkiców”
(1994 r.) wydrukowano dwa oddzielne tomy tego samego roku. Coroczną
ciągłość nakładu uzyskano dopiero od 1999 r.
„Szkice
Legnickie” od sześćdziesięciu lat współtworzą autorzy o unikatowej regionalnej
wiedzy. Ich publikacje stały się naukowym kanonem w wielu dziedzinach
legnickiej przestrzeni naukowej. Redakcja dba również o to, żeby co roku na
łamach naszego wydawnictwa pojawiali się nowi badacze. Wieloletni autorzy
zaskakują redakcję nowymi niebanalnymi tematami. Objętość periodyku, łącznie z
przygotowanym tomem, będzie wynosiła prawie 14 tysięcy stron.
W
ciągu sześćdziesięciu lat redakcją zajmowali się: prof. dr Roman Heck (t. 1-2),
Tadeusz Gumiński (t. 2-12, 14), Antoni Bojakowski (t. 15-19), dr Zygmunt
Szkurłatowski (t. 15-19), Tadeusz Rollauer (t. 13, 20-32, 39), dr Stanisław
Jujeczka (t. 32), dr Wojciech Kondusza (t. 33-38), Witold Łaszewski (t. 40-43),
dr inż. Henryk Łaszewski (t. 41-43). Każdy z nich miał własną wizję, w jakim
kierunku powinno zmierzać wydawnictwo - naukowym czy bardziej
popularnonaukowym. Wspomniany temat do dnia dzisiejszego wywołuje burzliwe dyskusje.
Pomimo tych sporów, zawsze wyjątkowo dbano o stronę edytorską i poziom
merytoryczny publikacji.
„Szkiców
Legnickich” nie tworzą wyłącznie autorzy i redaktorzy. Bardzo ważni są
współpracownicy widoczni w stopce redakcyjnej. Obecnie rada redakcyjna w
składzie: Piotr Bukowczyk, Henryk Łaszewski, Bogumiła Słomczyńska, Robert
Żeleźny dba o naukową wartość składanych publikacji. Klaudia Korfanty zajmuje
się redakcją wydawniczą. Radosław Miśta wykonuje DTP (określenie to pochodzi od
angielskiego zwrotu „desktop publishing” i oznacza zakres prac związanych z
przygotowaniem prac na komputerze materiałów do druku, m.in. skład i łamanie,
nanoszenie korekt, przygotowanie zdjęć, przygotowanie plików PDF do drukarni)
oraz projektuje okładki. Bogumiła Słomczyńska wykonuje korektę tekstu. „Szkice
Legnickie” nawiązując do chlubnej przeszłości, zachowały winietę tytułową
opracowaną przez Zenona Dytkowskiego.
SPIS TREŚCI
Od redakcji
STUDIA
Piotr Bukowczyk – Dzieje kąpieliska północnego
Ivo Łaborewicz – Pierwsze pokazy filmowe w Legnicy (1896-1900)
Teresa Chołubek-Spyt – Obrazki malowane na szkle z kolekcji jaworskiej
Maria Kwiatkowska – Funkcjonowanie placówek medycznych w Legnicy w okresie pandemii Covid-19 w latach 2020-2022
Henryk Łaszewski – Rozwój szczepionek przeciw SARS-COV-2. Udział poszczególnych szczepionek w rynku
MATERIAŁY
Cezary Buśko, Witold Łaszewski – Średniowieczna złota klamra do pasa z badań przy ulicy Grodzkiej nr 50 w Legnicy
Stanisław Firszt – Piec kaflowy księcia legnickiego Jerzego Rudolfa w pałacu Schaffgotschów w Cieplicach
Witold Łaszewski – Ulica Mariacka w Legnicy. Badania archeologiczne w trakcie remontu Hotelu Qubus
Edyta Łaborewicz – Urzędy Stanu Cywilnego w powiecie lubińskim (1874-1945).
Elżbieta Masztalerz – Legnickie mosty – historia i współczesność. Cz. 3. Mosty na rzece Młynówce
Henryk Łaszewski, Bogna Fedorów – Izotopowa
identyfikacja złóż metali szlachetnych
Donald Barański, Witold Łaszewski – Stare Miasto w Legnicy – ulica Mariacka. Z zasobów Dolnośląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków we Wrocławiu, Delegatury w Legnicy
LEGNICA W SIERPNIU 1982 ROKU
Robert Żeleźny – Solidarnościowa, antykomunistyczna demonstracja w Legnicy 31 sierpnia 1982. Zarys zagadnienia
Adam Kowalczyk – O „pełnej suwerenności”, „pobycie armii” i „zawiązywaniu małżeństw” – czyli nowomowa po legnicku
OBCHODY 155. ROCZNICY URODZIN MARII
SKŁODOWSKIEJ-CURIE
Dorota Florek –
Obchody roku Marii Skłodowskiej-Curie
Dorota Florek – Obchody 155. rocznicy urodzin Marii Skłodowskiej-Curie w Świdnicy
Dorota Florek – Śladami Marii Skłodowskiej-Curie w Paryżu
KRONIKA
Antonina Trawnik – Pierwsze Targi Książki w Legnicy
Witold Łaszewski, Bogumiła Słomczyńska – Sprawozdanie z działalności Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Legnicy w 2021 r.