TOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ NAUK W LEGNICY
SZKICE LEGNICKIE
XLII
Pod redakcją
WITOLDA ŁASZEWSKIEGO
HENRYKA ŁASZEWSKIEGO
Legnica 2021
RADA REDAKCYJNA
Piotr Bukowczyk, Wiesław Hładkiewicz (przewodniczący), Henryk Łaszewski (redaktor),Witold
Łaszewski (redaktor), Bogumiła Słomczyńska, Robert Żeleźny.
PROJEKT WINIETY TYTUŁOWEJ
Zenon Dytkowski
REDAKCJA
WYDAWNICZA
Klaudia Korfanty
KOREKTA TEKSTU
Bogumiła Słomczyńska
TŁUMACZENIE STRESZCZEŃ NA JĘZYK ANGIELSKI
Henryk Łaszewski
DTP, PROJEKT OKŁADKI
Radosław Miśta
ADRES REDAKCJI
TOWARZYSTWA PRZYJACIÓŁ NAUK W LEGNICY
ul. Lotnicza 26, 59-220 Legnica,
Wydawnictwo dotowane przez Prezydenta
Miasta Legnicy
© Copyright by Towarzystwo Przyjaciół Nauk w Legnicy
PL ISSN 0137-5326
DRUK
DRUKARNIA POLDRUK S. C. JÓZEF GRZYWA, MAREK KAWKA
OD REDAKCJI
Czterdziesty
drugi tom „Szkiców Legnickich”, nad którym rozpoczęliśmy wstępne prace już w
styczniu 2021 r., był przygotowywany w cieniu pandemii spowodowanej wirusem
SARS-CoV-2. Zdrowotna profilaktyka wprowadzona przez rząd spowodowała
zamknięcie placówek kultury i nauki, w których przechowywane są źródła,
niezbędne w pracach badawczych. Majowe rozluźnienie warunków kwarantanny
ułatwiło dostęp do potrzebnych materiałów. Wyjątkowa sytuacja doprowadziła do
tego, że Rada Redakcyjna ponownie musiała stanąć przed wyzwaniem dokonania
zmian w przyjętej już treści tomu. Utrudnienia wspominane powyżej zahamowały
zamierzenia autorów. Miejmy nadzieję, że obiecane artykuły ukażą się w kolejnym
tomie „Szkiców”. Miejsce po niedostarczonych tekstach wypełniliśmy równie
ciekawymi materiałami. Wspomniane restrykcje ograniczyły również autorskie
spotkania z twórcami. W wyniku tych zdarzeń uruchomiliśmy w październiku 2020
r. stronę internetową poświęconą :Szkicom Legnickim”1. Czytelnicy na
całym świecie mogą dowiedzieć się, jakie naukowe zagadnienia zamieściliśmy w
naszym wydawnictwie.
W tym roku Towarzystwo
Przyjaciół Nauk w Legnicy zostało wyróżnione przez Radę Miejską w Legnicy
odznaką „Zasłużony dla Legnicy” za całokształt działalności. Z pewnością rocznik
„Szkice Legnickie” przyczynił się do uhonorowania naszego stowarzyszenia.
W roku bieżącym
w „Szkicach” zadebiutowali: Donald Barański – archiwista w Wojewódzkim Urzędzie
Ochrony Zabytków we Wrocławiu – Delegatura w Legnicy, dr Cezary Buśko –
archeolog, Bogna Fedorow – archeolog, dr phil. Jochen Georg Güntzel - regionalista, Beata Łabowicz – naczelna pielęgniarka w
Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym w Legnicy, dr Justyna Teodorczyk –
dyrektor Galerii Sztuki w Legnicy. Ich wkład w rozwój wiedzy o naszej małej
ojczyźnie poprzez publikacje w naszym wydawnictwie zostanie zauważony. Redakcja
dziękuje autorom, że pomimo trwającej pandemii dostarczyli obiecane teksty, a
czytelnikom życzy interesującej lektury.
_________________
1 <https://szkicelegnickie.wixsite.com/witryna>
SPIS TREŚCI
Od redakcji
Odznaka
„Zasłużony dla Legnicy” przyznana Towarzystwu Przyjaciół Nauk w Legnicy
STUDIA
Henryk Łaszewski – Nanocząstki w materiałowej inżynierii średniowiecza.
Bogna Fedorow, Witold Łaszewski – Legnicka relikwia świętego Andrzeja.
Arkadiusz Muła – Spadkobiercy
Paracelsusa w Legnicy i apteczne mikstury. Zapomniane źródła do dziejów
renesansowej medycyny.
Ivo Łaborewicz – Świerzawa – historyczny słownik ulic i innych nazw miejscowych.
Piotr Bukowczyk – Przeciwdziałanie zanieczyszczeniom wód powierzchniowych przez administrację publiczną na obszarze Miasta Legnicy w latach 1990-2002. Zarys problematyki.
Henryk Łaszewski – Konserwanty kosmetyczne – czy są konieczne?.
MATERIAŁY
Stanisław Firszt – Wyniki badań archeologicznych na stanowisku Kozów nr 5 w gminie Złotoryja, województwo dolnośląskie.
Witold Łaszewski – Archeologiczne badania złotonośnych pól w Złotoryi.
Łucja Wojtasik-Seredyszyn –
Higiena na co dzień i nie tylko… Naczynia i sprzęty w zbiorach Muzeum Miedzi w
Legnicy.
Jochen Georg Güntzel – „Wtedy przeżyłem ciężką harówkę”. Uwagi na temat Wiadomości o losie czeladnika kominiarskiego Johanna Ehrenfrieda Weishaupta z Legnicy.
Jochen Georg Güntzel – Opis losów Joanna Ehrenfrieda Weishauptsa, czeladnika kominiarskiego z Legnicy. 10 lat niewoli w Palestynie i wreszcie szczęśliwe wyzwolenie i powrót do ojczyzny. Samodzielnie sporządzony. Za zgodą władz wydrukowany w rodzinnym mieście w 1789 roku. Wydrukowano w Liegnitzer Exemplar..
Edyta Łaborewicz – Urzędy stanu cywilnego w powiecie legnickim (1874-1945).
Elżbieta Masztalerz – Legnickie mosty – historia i współczesność. Cz. 2. Mosty na rzece Czarnej Wodzie.
Donald Barański, Witold Łaszewski – Stare Miasto w Legnicy – ulica Grodzka. Z zasobów Dolnośląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków we Wrocławiu, Delegatury w Legnicy.
CZTERDZIESTOLECIE WPROWADZENIA STANU
WOJENNEGO
Robert Żeleźny – Wprowadzenie stanu wojennego w Zagłębiu Miedziowym. Opór społeczny w grudniu 1981. Zarys zagadnienia.
Robert Żeleźny – Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność” w byłym województwie legnickim 1981-1982. Zarys wybranych zagadnień: struktury, media i propaganda, konfrontacja władz ze związkiem.
Józef Siwek – Sześć lat w pierwszej linii jako zaprzysiężony członek „Solidarności Walczącej”. Wspomnienia.
KRONIKA
Justyna Teodorczyk – Drzemiąca siła obrazów. Kolekcja Młodego Malarstwa Polskiego w zbiorach legnickiej galerii sztuki.
Beata Łabowicz – Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Legnicy. Niesiemy pomoc – dajemy zdrowie.
Antonina Trawnik – Legniczanie znani i lubiani zza kulis.
Antonina Trawnik – Dwie dekady w Bibliotece. 75 lat bibliotek publicznych w Legnicy.
Zygmunt Mułek – Legnica się zmienia. Inwestycje Urzędu Miasta w latach 2020-2021.
Jarosław Kadecki – Pracownia Projektowania i Usług Inwestycyjnych „Alfa” Jarosław Kadecki.
Witold Łaszewski – Sprawozdanie z działań Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Legnicy za rok 2020.
RECENZJE, OMÓWIENIA, NOTY
Glossa do wydawnictwa Malarstwo barokowe na Śląsku pod redakcją Andrzeja Kozieła (Zdzisław Kurzeja).
Urlich Schaaf, Die Baugeschichte der Friedenskirche Jauer im
Spiegel bautechnischen Befunden und bildlichem Quellen. Ein Beitrag zur
Entwicklung einer arteigenen Methode der bauhistorischen Erforschnung von Fachwerkbauten, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja
Kopernika, Toruń 2019, s. 732, ISBN 73-83-231-4190-7 (Zdzisław Kurzeja).
Badania archeologiczne przy ulicy Grodzkiej w
Legnicy (Cezary Buśko).
Złotoryjski relikt wymiaru sprawiedliwości (Witold Łaszewski).
Przyczynek do loży masońskiej przy ulicy
Piastowskiej w Legnicy (Witold Łaszewski).
Henry J. Łaszewski, Bruno Palpant, Malcolm Buckle i Claude Nogues, Influence of the Sequestration Effect of CTAB on the Biofunctionalization of Gold Nanorods, „ACS Applied Bio Materials” 2021, 4, 4753-4759 (Witold Łaszewski).
Z ŻAŁOBNEJ KARTY
Ewa Gołębiowska (1942-2021) (Antonina Trawnik)
Anna Hannowa (1925-2020) (Bogumiła Słomczyńska)